گاز R134a
گاز مبرد r134a یکی از انواع گازهای سرمازا است. نام تجاری r134a برای شناخت بهتر و معرفی ساده تر این گاز انتخاب شده و نام اصلی آن تترافلورواتان است. این گاز از دسته گازهای هیدروفلروکربن هاست و تمام ویژگی های این خانواده از گازها را دارد. فرمول و ساختار شیمیایی گاز r134a فرمول CF3CH2 می باشد. با به کارگیری در وسایل مختلف گرما را جذب کرده و سرما تولید می کنند.
گازهای مبرد ویژگی های مختلفی دارند، بعضی از این ویژگی ها در تمام گازها مشترک است و برخی از آن ها بسته به نوع گاز و ترکیبات آن اختصاصی می باشند. گاز های خنک کننده یا مبرد از اهمیت بالایی برخوردار هستند، رایج ترین کاربرد گازهای مبرد در کولرهای گازی یا اسپلیت ها می باشد اما در یخچال و دیگر وسایلی که به هوای سرد نیاز دارند نیز از این گازها استفاده می شود. امروزه انواع مختلفی از گاز مبرد مثل هیدروفلوروکربن‌ها و هیدروکربن ها تولید می شوند و در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. این گاز کاربرد و استفاده زیادی دارد و امروزه یکی از محبوب ترین گازها است. به ویژه برای مصرف خانگی به دلیل کم خطر بودن، استفاده از آن در کولرهای گازی بیشتر از گذشته انجام می شود.
بررسی خصوصیات:
تخریب نکردن لایه اوزون:
گاز R134a در مقایسه با گاز های مبرد دیگر مثل 22R تخریب کمتری بر روی ضخامت لایه اوزون دارد. اگرچه تخریب کمتری نسبت به سایر گاز های مبرد دارد اما امروزه گاز های مبرد مفید تری هم تولید می شوند.
بدون رنگ و بو:
گاز R134a رنگ و بوی خاصی ندارد و همین موضوع باعث شده است که تشخیص آن سخت شود. یکی از مهمترین خصوصیات این نوع گاز خنک کننده این است که قابلیت شعله ور شدن ندارد، برای انسان و موجودات مشکلی ایجاد نمی کند اما اگر انسان برای مدت طولانی در معرض این گاز قرار بگیرد ممکن است دچار بیماری های تنفسی و قلبی شود. بنابراین هنگام استفاده از این نوع گاز خنک کننده باید بسیار دقت کرد.
کاربردهای مختلف :
این گاز در تولید انواع وسایل سرمایشی و تولید انواع پلاستیک های مختلف استفاده می شود و همچنین در صنعت دارو سازی پرکاربرد است. یکی از خصوصیات مهم این نوع گاز این است که برای عملکرد مناسب به روغن غیر معدنی نیاز دارد.
غیرسمی و غیر قابل اشتعال:
گاز r134 غیر سمی است و می‌تواند رطوبت را به خود جذب کند، غیر قابل اشتعال می باشد و دارای یک فیلتر مخصوص و جداگانه است. همچنین روغن طبیعی را ترکیب روغن مصنوعی نمی‌کند و فقط دارای روغن پلی استر می باشد. درجه خلوص گاز R134 99/95 درصد می باشد. میزان شارژ آن در مقابل گاز R12 کمتر می‌باشد و نقطه جوش آن در دمای 27- درجه می باشد. گاز R134 در مقابل آتش تجزیه می‌شود و بخار اسیدی فسوژن تولید می‌کند. در هنگام استفاده باید دقت کرد زیرا تماس با این گاز باعث سوزش چشم و بدن را دارد و ممکن است در ریه ها نشست کند و خطرناک باشد. همچنین در محیطی که حجم این گاز بیشتر از 20 درصد است تنفس کردن باعث نامنظمی ضربان قلب می باشد و تنفس این گاز باعث توهم می شود.
ویژگی های گاز R134a
- ایمن
- غیر سمی
- تخریب کننده لایه اوزون نمی باشد
- حمل و نقل آن خطرناک نیست
- قابل اشتعال نیست
- فاقد اتم کلر است
- در مقایسه با R12از توانایی انتقال حرارت بالاتری برخوردار است
- گاز فریون خورنده نیست
کاربردها:
- استفاده در سیستم های تهویه مطبوع
- استفاده در انواع چیلرهای تراکمی و جذبی
- به عنوان جایگزین گازهای R12 ،R409A و R401 استفاده می شود
- در گاز کولر و یخچال ها استفاده می شود
- به عنوان خنک کنندهمورد استفاده قرار میگیرد
- در تجهیزات خنک کننده خودروها
- در خنک سازی کامپیوترها به کار برده می شود
- در یخچال های ویترینی
- در دستگاه های آب سرد کن
- صنعت داروسازی
- در آفت کش و حشره کش
- در انواع لوازم خانگی استفاده می شود
- در درایر (رطوبت گیر) هوای فشرده استفاده می شود
- به عنوان عامل پف کننده برای فوم استایرن اکسترود شده استفاده می شود
- به عنوان محرک در صنعت داروسازی و تحویل دارو
- به عنوان یک جذب کننده رطوبت از هوای فشرده در خشک کن های هوا استفاده می شود
معایب
- اثرات نامطلوبی بر روی چشم و پوست به جای می گذار.
- به شدت برای پوست ضرر دارد
- نقطه جوش بالای آن نسبت به سایر مبردها
- میزان تاثیرگذاری این گاز بر محیط زیست و لایه اوزون در همان حدود گاز R22 است
