صفر تا صد مراحل واردات کالا به کشور به صورت گام به گام

واردات کالا از اقصی نقاط دنیا به داخل کشور به ظاهر کار ساده ای به نظر میرسد، اما معمولا شامل مراحل، فرایندها و چالشهای غیر منتظره و پیچیده بسیار زیادی است. روبرو شدن با مشکلات احتمالی در فرآیند واردات کالا نیاز به داشتن تجربه و دانش استراتژیک دارد. در کنار چالشهای موجود در مسیر واردات کالا، مسائل مربوط به تحریم و محدودیت ها پیچیدگی مسیر را دو چندان خواهد کرد. بدست آوردن تجربه در عملیات واردات کالا کاری زمانبر بوده و بعضا با از دست دادن هزینه های سنگین بدست می آید.

توصیه میشود قبل از انجام واردات کالا، اطلاعات کافی در خصوص آن را کسب کرده و برای دریافت خدمات بازرگانی از تجربیات مشاوران با تجربه استفاده کنید. کلید اصلی موفقیت در این مسیر کسب دانش، داشتن دقت بسیار بالا و صبر و حوصله است که برای اشخاص حقیقی و شرکت ها لازم الاجرا میباشد. در ادامه مراحل واردات کالا به کشور را مورد بررسی قرار خواهیم داد

مراحل واردات کالا به کشور توسط اشخاص حقیقی:

اگر به طور شخصی بخواهید کالایی را وارد کنید مسائلی را پیش رو دارید که به آنها می پردازیم:

شناخت شرکت خارجی:

سعی کنید شرکت های معتبر را برای همکاری انتخاب کنید که امکان کلاهبرداری از طرف شرکت خارجی کمتر شود. اگر هم توانستید به صورت حضوری به شرکت خارجی مراجعه کنید تا اعتمادتان جلب شود.

• بررسی کالا:

بهتر است که یکبار یک یا چند نمونه از آن کالا را تهیه کنید و بررسی کنید که کالایی با کیفیت را خریداری کنید.

• تماس با فروشنده خارجی:

وقتی که برآوردهای خود را انجام دادید، از آن شرکت پیش فاکتور یا همان پرفرما درخواست کنید. دقت کنید که کالای درج شده در پرفرما دقیقا مطابق با خواسته و کالای مد نظر شما باشد.

• محاسبه هزینه‌ها:

علاوه بر هزینه کالا به فروشنده، حتما باید دو هزینه دیگر را هم در نظر بگیرید. هزینه ارسال کالا از کشور تولیدکننده به ایران (نحوه ارسال با کشتی، هواپیما یا زمینی هزینه‌های متفاوتی دارد). همچنین هزینه‌های گمرگ و ترخیص که باید آنرا در نظر بگیرید که البته بسته به نوع جنس وارداتی متفاوت است. این هزینه ها در تمامی کشورها وجود دارد.

• دریافت مجوزها:

در این مرحله نیاز به گرفتن چند مجوز دارید. دریافت ایران کد برای تمام کالا های وارداتی ضروری است و شامل یک کد ۱۶ رقمی می‌باشد که مشخص کننده نوع کالا است. پس از دریافت این کد باید به نهادهای مربوطه کشور برای دریافت مجوز مراجعه کنید. به عنوان مثال اگر می‌خواهید یک نوع دارو را وارد کنید باید از وزارت بهداشت مجوز استاندارد و کیفیت آن محصول را دریافت کنید.

• پرداخت مبلغ به شرکت خارجی:

پرداخت پول از ایران به کشورهای دیگر راحت نیست. گاهی برای پرداخت باید از کشورهای واسط استفاده کنید و در اکثر مواقع به دلار است که به همین دلیل نیاز به تعویض ارز دارید.

• گواهی بازرسی:

کارشناسان در مراحل واردات کالای موردنظر را مورد بررسی قرار می‌دهند که شامل موارد فنی نیز می‌شود. بازرسی کالا نشان میدهد که کالا مطابق استاندارد درخواستی شما بوده است یا خیر. در مورد برخی از کالاها بازرسی اجباری وجود دارد. در صورتی که هر نکته مشکوکی در مورد کالاها دیده شود کالا ضبط می‌شود و اجازه ترخیص آن را نخواهید داشت.

• پرداخت مالیات و عوارض:

یکی دیگر از مراحل پرداخت مالیات و عوارض است. باید مبلغ مالیاتی که دولت تعیین و مشخص کرده را پرداخت نمایید. روشن است که مالیات کالاهای مختلف با توجه به نوع کالا مشخص می‌شود. قطعا باید در مرحله برآوردهای هزینه این مبلغ را هم نیز در نظر گرفته باشید.

• ترخیص کالا:

زمانی که کالا به ایران رسید باید اقدام به ترخیص کالا کنید، این کار را باید در گمرک مربوطه انجام دهید. ثبت اظهارنامه برای ترخیص که یکی از مراحل اولیه برای ترخیص کالا می باشد. ثبت این برگه در سیستم الکترونیکی گمرک است که اطلاعاتی مثل نوع کالا، ارزش، تعداد و سایر اطلاعات گمرکی مهم مانند ایران کد است. وقتی که این اظهارنامه را ثبت کردید به شما یک شماره به نام کوتاژ داده می‌شود. در این مرحله باید تمام مدارک ارائه شود در غیر این صورت دولت تا اطلاع ثانوی این کالاها را ضبط خواهد کرد.

بعضی از کالاها هستند که دولت برای واردات آن ها یکسری مجوز را لازم می داند. هر کالایی مجوز مربوط به حوزه ی کاری خود را لازم دارد که آن ها را شرکت بازرگانی انجام میدهد، به طور مثال جهت واردات کالاهای مواد غذایی و لوازم آرایشی و بهداشتی نیاز به مجوز از بهداشت می باشد. کالاهایی که میتوانند قابل اشتعال و انفجار باشند و یا کاربرد نظامی داشته باشند به مجوز تایید وزارت دفاع نیاز دارند. برای برای واردات اسباب بازی نیاز به مجوز کانون پرورش فکری و نوجوانان است.

کارشناسان مدارک و مجوزها را به دقت بررسی خواهند کرد تا مشکلی در آن وجود نداشته باشد از جمله اظهارنامه، بارگذاری بارنامه، ترخیصیه، قبض انبار، پرفرما، پکینگ لیست، اسناد حمل و خرید، اسناد بانکی و گواهی مبدا از جمله این مدارک تحویلی به گمرک هستند. بهتر است که یه نفر به امور گمرگی و اداری تسلط داشته باشد تا این امور را انجام دهد.

مراحل واردات کالا به کشور توسط شرکت ها و اشخاص حقوقی:

حال میدانید که واردات کالا به این آسانی نیست و مسائل و مشکلات خود را دارد، شما میتوانید بدون درگیری با مشکلات واردات از طریق شرکت ها اقدام کنید و کالای مورد نظر را وارد کنید. مراحل واردات در شرکت ها را برایتان در اینجا بازگو میکنیم:

• درخواست پیش‌فاکتور یا پرفرما :

پرفرما یا همان پیش‌فاکتور یکی از مراحل مهم مراحل واردات به حساب می آید که از آن جهت ثبت سفارش نیز استفاده می‌شود. پیش‌فاکتور سندی است که فروشنده (شرکت خارجی) برای خریدار (شرکت ایرانی) بابت کالای مورد نظر ارسال میکند و در آن مشخصات کامل کالا توضیح داده می شود:

• شماره، تاریخ صدور پیش فاکتور و تاریخ اعتبار آننام و آدرس فروشنده
• نام و آدرس خریدار
• مشخصات کامل کالا( تعداد، ابعاد، وزن خالص و ….)
• تعرفه گمرکی
• نوع ارز ، قیمت واحد
• هزینه بسته بندی و هزینه حمل
• مشخص نمودن مسئولیت ها بین خریدار و فروشنده بر اساس قوانین
• مبدا و مقصد نهایی کالا (محل بارگیری و تخلیه)
• وسیله حمل کالا
• نحوه پرداخت
• کشور سازنده کالا

• نهایی کردن سفارش:

بعد از بررسی هایی که خریدار (شرکت واردکننده) انجام داد و نهایی شدن تصمیم خرید، قراردادی که توافق بین طرفین می باشد به امضاء می رسد.

• گواهی بازرسی

گواهی بازرسی گواهی می باشد که مشخصات کالاهای مورد نظر را تایید میکند. این گواهی به مشتری این اطمینان را می دهد که کالا دقیقا محصول مورد نظر او بوده و از لحاظ کیفی نیز مطابق با خواست خریدار است. هزینه های اداری و بازرسی به عهده مشتری خواهد بود. این گواهی باعث رفع اختلافاتی می شود که ممکن است در آینده بین خریدار و فروشنده رخ دهد. بنابراین باید گفت بازرسی کالا یکی از بخش ‌های مهم در تجارت بین الملل است.

گواهی بازرسی در مبدا:

در کشور مبدا کالاها قبل از حمل نیاز به بازرسی دارند. خریدار می تواند توسط این گواهی مطمئن شود که کالاهای تحویل شده به شرکت حمل و نقل از نظر تعداد، کیفیت و مشخصات با آنچه که در قرارداد فروش است مطابقت دارد.

گواهی بازرسی کالا در مقصد:

این گواهی ها توسط شرکت های بازرسی انجام و صادر می شوند. در ایران از گواهی استاندارد برای کنترل سطح کیفی محصولات وارداتی استفاده می شود. کالاها بر اساس استانداردهای بین المللی و استاندارهایی که برای ایران مدنظر است بررسی می شوند.

• روش‌ های پرداخت:

روش‌های پرداخت در معاملات بین‌المللی با توجه به عوامل مختلف متفاوت است. فروشنده و خریدار با اعتمادی که به یکدیگر دارند و با در نظر گرفتن شرایط یکی از انواع روش ‌های پرداخت را در معامله انتخاب می‌کنند.

• پیش پرداخت نقدی
• حساب باز – پرداخت در آینده
• وصولی – برات
• اعتبار اسنادی
• حواله ارزی

روش پیش پرداخت:

از ساده‌ترین روش ‌های پرداخت که بر مبنای اعتماد دو طرف نسبت بهم صورت میگیرد. خریدار باید تمام هزینه را در ابتدا به فروشنده پرداخت ‌نماید، سپس منتظر میماند فروشنده کالا را برای او ارسال نماید. این روش ایرادهایی هم دارد که مهم‌ترین آن این است که خریدار (واردکننده) باید ریسک بالایی را قبول کند. زیرا اگر فروشنده در ارسال کالا تاخیر کرده و یا حتی آن را ارسال نکند و اگر کالای ارسالی مشخصه ها و خصوصیات مورد نظر خریدار را نداشته باشد باعث خسارت خریدار می‌شود. البته به کمک شیوه‌هایی مثل ضمانت‌نامه‌های ارزی تا حدی می‌توان از این اتفاقات جلوگیری کرد.

روش حساب باز:

این روش بالعکس روش پیش ‌پرداخت است. در واقع در روش حساب باز فروشنده باید ریسک کرده و کالا را برای خریدار ارسال کند. بنابراین در این روش اعتماد حرف اول را می‌زند. برای رفع ریسک این روش پرداخت فروشنده میتواند کالا را به‌ صورت پارت ‌به ‌پارت ارسال‌کند تا پس از پرداخت هزینه قسمتی از بار ادامه آن نیز فرستاده شود‌.

روش حساب براتی:

این روش کامل شده دو روش قبلی است که برای اطمینان بیشتر دو طرف و جهت تضمینی برای ارسال کالا یک سری برات بین آن‌ها رد و‌ بدل می‌شود‌. پرداخت براتی بسته به اینکه این برات به ‌صورت مستقیم یا از طریق بانک از طرف فروشنده برای خریدار ارسال‌شده باشد به دو حالت وصولی و اسنادی تقسیم می‌گردد.

• روش پرداخت حساب بروات وصولی:

در این روش بعد از توافق، فروشنده همزمان با ارسال کالا براتی را در وجه خریدار آماده می‌کند و می‌فرستد. این برات به طور مستقیم به دست خریدار می‌رسد که به روش پرداخت برات وصولی یا ساده معروف است.

• روش پرداخت بروات اسنادی:

در حالت برات اسنادی صادرکننده به‌ منظور بالا بردن اطمینان و ریسک کمتر بروات را به‌ جای ارسال مستقیم برای خریدار، اسنادی در بانک کارگزار خود تنظیم می‌کند تا از طریق آن به بانک کشور خریدار ارسال شوند. اسناد به خریدار منتقل و مبلغ آن‌ها دریافت و به فروشنده تحویل داده می‌شود‌. چنانچه برات دیداری باشد پس ‌از انتقال اسناد به خریدار مبلغ دریافت می‌شود. اما در بروات مدت‌دار خریدار اسناد را پشت ‌نویسی و تضمین پرداخت کرده و آن‌ها را می‌گیرد سپس در زمان مقرر به بانک مراجعه و مبلغ را واریز می‌کند. در بروات اسنادی بانک تنها نقش واسطه را ایفا میکند و تعهدی برای پرداخت پول ندارد. اما گاهی برخی از بانک‌ها نام خود را بر روی بروات ثبت می‌کند تا به‌ نوعی نشان‌ دهنده ضمانتی برای فروشنده باشد‌.

روش اعتبار اسنادی:

روش اعتبار اسنادی کم‌خطرترین روش پرداخت است. در روش پرداخت اعتبار اسنادی که به پرداخت (LC) نیز شناخته می‌شود، خریدار پس از توافق با فروشنده در بانکی واسطه یک حساب به نام او افتتاح کرده و هر بار مبلغ بار را در این حساب اعتباری واریز می‌کند تا به فروشنده اطمینان خاطر دهد. سپس بانک طبق اسنادی که از فروشنده کالا در کشورش دریافت می‌کند، به دستور خریدار هزینه توافقی را به او پرداخت می‌کند. بنابراین این روش هم به نفع خریدار است و هم فروشنده، هرچند معایبی نیز دارد که مهمترین آن زمانبر و هزینه بر بودن مراحل گشایش اعتبار اسنادی در بانک است.

• حمل و نقل:

بعد از هماهنگی روش پرداخت نوبت به حمل و نقل کالا می رسد. مسئولیت حمل و نقل ممکن است با فروشنده یا خریدار باشد. این کار به روش‌های مختلفی از قبیل حمل‌ و نقل جاده‌ای، ریلی، هوایی و دریایی صورت می‌گیرد که بستگی به مبدا کالا و توافق طرفین دارد. استفاده از هر کدام از این روش‌ها در زمان رسیدن کالا و هزینه حمل و نقل تفاوت خواهند داشت.

• بیمه کالا:

بیمه حمل و نقل میتواند در برابر ضررهای مالی ناشی از آسیب دیدن یا گم شدن بارها هنگام حمل و نقل و یا در برابر حوادث پیش بینی نشده کمک کند. بنابراین نیاز است با یک شرکت بیمه در خصوص بیمه کردن کالای مورد نظر نیز به توافق رسید که مستلزم پرداخت هزینه بیمه است.

• ترخیص از گمرک:

بعد از انجام مراحل قبل کالای مورد نظر به گمرک مقصد خواهد رسید و اکنون واردکننده باید آن را ترخیص کند. ترخیص کالا یکی از اقداماتی است که فرد نیاز دارد با قوانین واردات کالا نیز آشنا باشد.

در این مقاله سعی کردیم تا با معرفی مراحل واردات کالا به کشور چشم انداز کلی مسیر واردات را مورد بررسی قرار دهیم. قطعا انجام این کار نیازمند کسب تجربه و روبرو شدن با چالشهای احتمالی و غیر منتظره خواهد بود. با مشاوره گرفتن و همکاری با شرکتهای باسابقه در زمینه واردات کالا ریسک از دست دادن وقت و هزینه و انتخاب کالای اشتباه را به حداقل ممکن برسانید.