در این مقاله، تصمیم داریم به شما توضیح دهیم کمپرسور یخچال چیست و چطور کار میکند؟ کمپرسور یخچال، قسمت اصلی و مهم موتور یخچال شماست که وظیفه تنظیم جریان گاز در داخل یخچال را دارد. هر یخچال فریزری از قسمت‌هایی تشکیل شده است و یکی از این قسمت‌ها کمپرسور است. وظیفه اصلی کمپرسور تولید انرژی برای اجزای دیگر یخچال می‌باشد. در ادامه این مقاله، سعی داریم به شما نحوه عملکرد موتور یخچال و نکات اساسی در مورد کمپرسورهای یخچالی را توضیح دهیم. این اطلاعات به شما کمک میکند تا با درک بهتری از این قسمت مهم در یخچال، بتوانید آن را به خوبی نگهداری کنید یا در صورت لزوم تعمیر نمایید.
کمپرسور یخچال چیست؟
کمپرسور یخچال، یکی از اجزاء حیاتی در هر یخچال می‌باشد. هر یخچال یک ساختار متشکل از اجزاء مختلف دارد که شامل کمپرسور، رادیاتور خنک‌کننده، فیلتر، لوله‌های کمپرسور یخچال، محفظه یخ‌ساز، موتور الکتریکی، ترموستات، رله راه‌انداز، رله بار زیاد، لامپ یخچال، جعبه تقسیم، و شستی معکوس لامپ می‌باشد. اما مهمترین و حیاتی‌ترین بخش یخچال فریزر، کمپرسور یا موتور آن می‌باشد. یک یخچال بدون موتور نمی‌تواند به درستی کار کند. این موتور یخچال عمدتاً یک قطعه مشکی است که به طور معمول در قسمت پشت و پایین یخچال قرار دارد.
موتور یخچال چگونه کار میکند؟
کمپرسور|موتور در یخچال‌ها مسئول ایجاد فرآیند سرمازایی است. هر کمپرسور، بی‌توجه به اینکه آیا یک پمپ باد صنعتی 1000 لیتری است یا یک کمپرسور خانگی، از دو بخش اصلی تشکیل شده است. یکی از این بخش‌ها شامل موتور الکتریکی تک‌فاز می‌باشد و دیگری شامل اجزای مکانیکی است. اجزای مکانیکی این بخش شامل میلنگ، پیستون، و سوپاپ‌ها هستند که فرآیند عملکرد موتور یخچال را با چرخش دورانی میلنگ آغاز می‌کنند.
میلنگ با چرخش دورانی خود باعث حرکت بالا و پایین پیستون‌ها می‌شود و عملاً وظیفه‌ای مشابه یک تلمبه را انجام می‌دهد. با باز و بسته شدن سوپاپ‌ها، گاز موجود در لوله‌ها و سیلندر به گردش درآمده و گاز سرمازا به مداوم حرکت میکند. گاز به طور متناوب از لوله‌های بازگشتی جذب می‌شود و با فشار به لوله‌های کمپرسور یخچال وارد می‌شود، در نهایت گاز سرمازا همواره در حرکت بوده و فرآیند سرمازایی را انجام می‌دهد.
علت خراب شدن کمپرسور یخچال چیست؟
موتور یخچال مسئول گردش و فشرده کردن گاز (مبرد فریون) در داخل لوله‌های اواپراتور است. این گاز در کندانسور خنک می‌شود و به مایع تبدیل می‌شود.
لازم به ذکر است که یکی از عواملی که می‌تواند به خرابی موتورهای یخچال فریز منجر شود، طول عمر خود یخچال است که در طراحی این دستگاه‌ها لحاظ شده است. به عنوان مثال، در نظر گرفته شده است که یک یخچال معمولاً دارای طول عمر مفید 15 سال می‌باشد. بعد از این دوره زمانی، به دلایل مختلف، احتمال مشکلات در سیستم یخچال و در نهایت خرابی کمپرسور وجود دارد.
یکی از عوامل دیگر که تأثیر مهمی بر موتورهای یخچال دارد، نوسانات برقی هستند. این نوسانات به عنوان یک عامل بیرونی محسوب می‌شوند و هیچ ارتباطی با عملکرد داخلی یخچال ندارند.
قطعات کمپرسور یخچال
قطعات کمپرسور یخچال مجموعه‌ای مکانیکی را شامل می‌شوند که از موارد زیر تشکیل شده‌اند: میلنگ، پیستون و سوپاپ‌ها. میلنگ، که در داخل محفظه کمپرسور یخچال واقع شده و توسط یک موتور آسنکرون در حرکت قرار می‌گیرد، با چرخش خود پیستون را به شکل تلمبه‌ای حرکت می‌دهد و همچنین با باز و بسته شدن سوپاپ‌ها، گاز موجود در لوله‌ها و سیلندر را به گردش درآورده و دوباره گاز از لوله‌های کمپرسور یخچال مکش می‌شود. این گاز با فشار بیشتر وارد لوله‌ها شده و در نتیجه، گاز سرمازا به صورت مداوم به حرکت در می‌آید و فرآیند سرماسازی را انجام می‌دهد.
در ضمن، مهم است به این نکته اشاره کنیم که در کمپرسورهای خطی، اسکرال و روتاری مدرن، دیگر از میلنگ استفاده نمی‌شود. به جای میلنگ، یک مقدار معین از روغن در داخل این کمپرسورها وجود دارد که وظیفه خنک‌کاری و روانکاری بخش‌های الکتریکی و مکانیکی را انجام می‌دهد.
طرز کار کمپرسور یخچال |موتور یخچال
نحوه عملکرد کمپرسور یخچال یا موتور یخچال به این صورت است که اغلب لوله ترموستات به سقف اواپراتور یا قسمت زیرین آن متصل می‌شود. وقتی ترموستات در حالت اتصال قرار دارد، موتور یخچال شروع به کار میکند. با سرد شدن گاز، حجم گاز در داخل لوله بلو، لوله موئی و فانوسک کاهش می‌یابد و فشرده می‌شود.
در این حالت، نحوه عملکرد موتور یخچال به این شکل است که اهرم اتصال کلید در ترموستات به سمت پایین حرکت کرده و فاز موتور را قطع میکند، که در نتیجه کار کمپرسور متوقف می‌شود. با توقف کار کمپرسور، سرمای موجود در یخچال، به خصوص در اواپراتور، کاهش می‌یابد و گاز در ترموستات فعال می‌شود. به دلیل گرم شدن محیط، فشرده‌تر شده و فانوسک بزرگ‌تر می‌شود.
بعد از افزایش حجم گاز، کلید ترموستات متصل می‌شود و موتور یخچال کار خود را آغاز میکند. مدت زمان کار کمپرسور یا به عبارت دیگر، میزان سرمای دلخواه در اواپراتور، با استفاده از ولوم ترموستات که در واقع اهرم کنترل حجم فانوسک است، تنظیم می‌شود.
تنها تغییر مهم در ساختار موتورهای یخچال در سال‌های اخیر، کاهش مصرف انرژی بوده که به مدل‌هایی به نام “کمپرسور خطی” اطلاق می‌شود. در این مدل، به جای روشن یا خاموش شدن کمپرسور، سرعت چرخش موتور کم یا زیاد می‌شود.
قیمت موتور یخچال
یک سوال متداول این است که “قیمت موتور یخچال چقدر است؟” قیمت موتور یخچال به برند موتور و همچنین توان یا قدرت موتور بستگی دارد که برای هر موتور ممکن است متفاوت باشد.
برای خرید کمپرسور یا اطلاع از قیمت‌های به روز، می‌توانید با شماره تلفن 02144173962 تماس بگیرید.
سیکل گردش گاز توسط کمپرسور یخچال
گاز از لوله خروجی با فشار به داخل کندانسور و سپس به داخل ایر (فیلتر تصفیه گاز) وارد می‌شود. پس از سرد شدن و تصفیه در ایر، گاز وارد اواپراتور (لوله‌های خنک‌کننده) می‌شود و سپس مجدداً به لوله بازگشت کمپرسور وارد شده و این چرخه به طور مداوم تکرار می‌شود.
انواع موتور و اجزای کمپرسور یخچال
اگرچه جنس تمام کمپرسورهای یخچال اغلب شبیه به یک قطعه پلاستیکی مشکی بزرگ هستند، اما هر کدام از آنها کارکردهای خاص خود را دارند. در ادامه به توضیح هر یک از اجزای کمپرسور یخچال می‌پردازیم:
-
موتور پیستونی:
در کمپرسور باد پیستونی، حرکت رفت و برگشتی جهت فشرده کردن گاز توسط پیستون انجام می‌شود. این نوع کمپرسورها معمولاً دارای ظرفیت 100 اسب بخار هستند. از معایب آن می‌توان به ایجاد سر و صدا و تولید حرارت نسبتاً زیاد آن اشاره کرد که ممکن است منجر به تزلزل موقعیت آن شود و از آن به عنوان بهترین موتور در میان کمپرسورهای یخچال نام ببریم.
-
کمپرسور دورانی یا روتاری:
کمپرسور دورانی فشرده‌سازی گاز را با گردش 360 درجه‌ای تیغه‌ها انجام می‌دهد. مصرف برق، سر و صدا و حرارت کمتر نسبت به مدل‌های پیستونی، از جمله مزایای این نوع کمپرسور به شمار می‌روند. علاوه بر این، راندمان این نوع کمپرسورها نسبت به مدل پیستونی بیشتر است و به همین دلیل موتور روتاری در شمال ایران از محبوبیت بیشتری برخوردار می‌شود.
-
کمپرسور اسکرال یا مارپیچی:
کمپرسور اسکرال دارای دو قطعه حلزونی است، یکی ثابت و دیگری متحرک. این نوع کمپرسورها عمل فشرده‌سازی گاز را بدون نشتی انجام می‌دهند و از راندمان بالایی برخوردار هستند. از این کمپرسورها در کولرهای گازی نیز استفاده می‌شود، زیرا فشرده‌سازی گاز مبرد اساس کار کولرهای گازی است.
-
موتور یخچال معمولی:
موتور معمولی به موتورهایی اشاره دارد که در اغلب یخچال‌ها استفاده می‌شوند. این موتورها معمولاً به صورت قطعه‌های پلاستیکی مشکی بزرگ در یخچال قرار دارند و دارای ویژگی‌های مشابهی با موتورهای پیستونی و روتاری هستند.
-
موتور یخچال اینورتر:
کمپرسور اینورتر یا موتور اینورتر از نوع جدید موتورهای یخچال می‌باشد. این موتورها از سر و صدا و مصرف برق کمتری نسبت به موتورهای معمولی برخوردار هستند و امروزه در دسته بهترین موتورهای یخچال تولید شده قرار می‌گیرند. هزینه این موتور به نسبت موتورهای معمولی بیشتر می‌باشد، اما این موضوع به علت ویژگی‌های بسیار خوب و منحصر به فرد این موتور می‌باشد.
علت داغ شدن موتور یخچال
عواملی که ممکن است منجر به داغ شدن موتور یخچال شوند، عبارتند از:
- عدم تمیزی کندانسور: کندانسور یخچال باید به طور دوره‌ای تمیز شود. تراکم زیاد گرد و غبار در کندانسور می‌تواند منجر به افزایش حرارت و داغ شدن موتور یخچال شود.
- خرابی فن کندانسور: فن کندانسور که وظیفه تخلیه گرما را دارد، در صورت خرابی می‌تواند باعث افزایش دما و داغ شدن موتور شود.
- خرابی رله استارت موتور: رله استارت موتور که برای راه‌اندازی موتور یخچال استفاده می‌شود، در صورت خرابی ممکن است موتور دچار مشکل شده و داغ شود.
- محیط نامناسب یخچال: قرار دادن یخچال در یک محیط بدون مقدار کافی از فضا برای انتقال گرما، می‌تواند باعث داغ شدن آن شود.
- یکسره کار کردن موتور یخچال: موتور یخچال باید دوره‌های استراحت داشته باشد. اگر به طور مداوم به کار کند، دمای داخل یخچال افزایش می‌یابد و موتور داغ می‌شود.
- کارکرد بیش از حد موتور یا کمپرسورهای یخچال: اگر یخچال به طور معمول بار زیادی را بر عهده داشته باشد، ممکن است موتور یا کمپرسور آن به طور مداوم فعال بمانند و در نتیجه داغ شوند.
- یکسره کار کردن تنظیمات سرمای زیاد (Power Freeze): استفاده مداوم از تنظیمات سرمای زیاد (Power Freeze) می‌تواند منجر به داغ شدن موتور شود. این تنظیمات باید به میزان معقول استفاده شوند تا موتور یخچال دچار آسیب نشود.
راهکار‌های تشخیص سوختن موتور یخچال عبارتند از:
1. روشن نشدن یخچال:
اگر یخچال روشن نشد، ابتدا اتصالات برق به یخچال را بررسی کنید و مطمئن شوید که جریان برق به یخچال وارد می‌شود. سپس اورلود و ترموستات را نیز بررسی کنید. اگر مشکل از موارد گفته شده نباشد، ممکن است موتور یخچال سوخته باشد.
2. ایجاد صدا:
ایجاد سر و صدای زیاد از یخچال یکی از نشانه‌های اختلال در موتور می‌باشد. اگر یخچال صداهای نامعمولی ایجاد میکند، مثلاً سر و صدای ترق ترق و وز وز، این ممکن است نشانه خرابی موتور باشد. در این صورت، فن موتور و اتصالات آن را بررسی کنید و از تعمیرکار حرفه‌ای کمک بگیرید.
3. وجود ایراد در سیم‌های یخچال:
ایراد در سیم‌های یخچال نهایتاً منجر به خرابی موتور نمی‌شود. برای عیب‌یابی موتور یخچال، ابتدا اتصالات سیم‌ها را بررسی کنید و از سالم بودن کابل برق اطمینان حاصل کنید.
4. گرم شدن یخچال:
گرم شدن کمپرسور یا باد یخچال یکی از مشکلات رایج موتور یخچال است. برای رفع این مشکل، کویل‌های کندانسور را تمیز کنید و مطمئن شوید که فاصله میان یخچال و دیواره‌ها و لوازم برقی دیگر به میزان مناسبی حفظ می‌شود.
5. استهلاک و خرابی کمپرسور:
با گذر زمان کمپرسور ممکن است خراب شود و عملکرد آن افت کند. اگر کمپرسور خراب شده است به تعویض آن فکر کنید.
6. ایراد الکتریکی:
خرابی‌های الکتریکی ممکن است باعث از کار افتادن موتور یخچال شوند. معمولاً این خرابی‌ها در مرتبط با الکتریسیته و اتصالات برق اتفاق می‌افتد. اگر ایرادات الکتریکی شما را نسبت به موتور متهم کرده‌اند، یک تکنسین برق متخصص را به خدمت بگیرید.
7. آب‌بندی داخلی:
وجود آب‌بندی داخلی موتور یخچال ممکن است منجر به افت کارایی آن شود. در این مورد، ترتیب دهید تا سیستم آب‌بندی تعمیر شود.
8. گیرپاژ کمپرسور:
اگر کمپرسور به صورت مداوم از کار افتاده و دوباره روشن می‌شود، این ممکن است نشانه از وجود گیرپاژ در کمپرسور باشد. این مسئله ممکن است نیازمند تعمیر یا تعویض کمپرسور باشد.
برای خرید کمپرسور یا اطلاع از قیمت‌های به روز، می‌توانید با شماره تلفن 02144173962 تماس بگیرید.
کمپرسور یخچال چگونه تعویض می شود؟
در صورتی که کمپرسور یخچال دچار مشکلات مکانیکی و فشار مثبت شود، می‌توانید آن را با انجام مراحل زیر تعویض کنید:
1. کمپرسور جایگزین تهیه شود و لوله پروسس و شیر پروسس در صورت لزوم بر روی آن نصب شود. در انتهای لوله ورودی کمپرسور، درپوشی قرار داده شود.
2. مبرد موجود در سیستم کمپرسور تخلیه شود. این کار با دقت و با استفاده از وسایل ایمنی انجام شود.
3. کمپرسور معیوب از محل نصب خارج شود.
4. با استفاده از نیتروژن خشک، از طریق ساکشن (ورودی کمپرسور) و لوله‌های متصل به کندانسور، نیتروژن به داخل سیستم داده شود. این کار به منظور تخلیه کامل مابقی مبرد و مواد مضر داخل سیستم انجام می‌شود.
5. فیلتر کثیف از کندانسور جدا گردد. در هنگام جدا کردن فیلتر (که باید با استفاده از شعله صورت گیرد)، به دقت نیتروژن خشک به داخل سیستم داده شود تا از طریق فیلتر خارج شود.
6. محل اتصال کمپرسور به سیستم با دقت و با استفاده از وسایل مناسب تمیز شود. این کار برای جلوگیری از ورود مواد غیرضروری به داخل سیستم انجام می‌شود.
7. کمپرسور جدید به محل نصب برگشته و به دقت نصب شود. فیلتر جدید نیز در محل مشخص شده نصب گردد.
8. سیستم شارژ گاز مبرد شود تا کمپرسور دارای مقدار صحیحی از مبرد باشد. این کار باید توسط تعمیرکار متخصص و با استفاده از وزنه‌گذاری گاز انجام شود.
توجه داشته باشید که تعویض کمپرسور و مراحل مرتبط با آن بهتر است توسط تکنسین یخچال متخصص و با تجربه انجام شود، زیرا هر گونه خطایی ممکن است به خرابی دیگر اجزای یخچال منجر شود. ایمنی و دقت در انجام این مراحل بسیار مهم است.
نکات مهم در مورد موتور یخچال:
1. عموماً مشخصات موتور یخچال روی بدنه‌ی آن با یک برچسب درج می‌شوند، این مشخصات شامل موارد زیر می‌شوند:
– ولتاژ کمپرسور (به عنوان مثال ۲۲۰ یا ۲۴۰ ولت)
– توان کمپرسور (به عنوان اسب بخار)
– توان مکانیکی کمپرسور (به عنوان وات)
– نوع گاز کمپرسور
– نام کمپانی سازنده‌ی کمپرسور
2. وظیفه‌ی خاموش و روشن شدن مکرر کمپرسور به عهده‌ی ترموستات است. ترموستات کمپرسور را با وصل و قطع جریان برق مدیریت میکند. این بدان معناست که ترموستات با وصل کردن جریان برق، کمپرسور را روشن میکند و با قطع کردن جریان برق، کمپرسور را خاموش میکند.
3. اغلب تکنسین‌ها و متخصصین یخچال، در صورتی که مشکلی در کمپرسور تشخیص دهند، به جای تعمیر معمولاً به تعویض کمپرسور می‌پردازند. در این موارد از کمپرسورهای معتبر و شناخته شده استفاده می‌شود.
4. امروزه، کمپرسورهای اینورتر نیز در بازار وجود دارند. این نوع کمپرسورها با مصرف برق کمتر و بازدهی بالاتر نسبت به کمپرسورهای معمولی شناخته می‌شوند. اما قیمت آنها نیز بسیار بالاتر است.
5. توجه داشته باشید که برای شارژ گاز یخچال باید حتماً از گازی که برای کمپرسور استفاده شده، استفاده شود. این امر حیاتی است تا عملکرد یخچال به درستی ادامه پیدا کند.
6. در صورتی که موتور یخچال شما مشکل دارد با تعمیرکار یخچال تماس بگیرید، مشکل را تشخیص داده و رفع میکند.
برای خرید کمپرسور یا اطلاع از قیمت‌های به روز، می‌توانید با شماره تلفن 02144173962 تماس بگیرید.
نتیجه گیری
با توجه به مطالب گفته شده موتور یخچال یکی از مهمترین قطعات دستگاه یخچال است. وظیفه عمل سرمایش را بر عهده دارد و در انواع مختلف تولید می‌شود. از طریق لیبل کاغذی یا فلزی که روی بدنه کمپرسور نصب شده است، می‌توانید به راحتی جزئیاتی چون کد شناسایی یا بارکد، توان الکتریکی به ازای وات (W)، نام شرکت یا کمپانی سازنده کمپرسور، مقدار روغن درون کمپرسور (350 cc OIL) و سایر مشخصات را تشخیص داده و عملکرد آن را بررسی کرد.
چندین عامل ممکن است باعث داغ شدن موتور یخچال شود، از جمله عوامل مهم می‌توان به عدم تمیزی کندانسور، خرابی فن کندانسور، خرابی رله استارت موتور و دیگر مشکلات اشاره کرد.
زمانی که موتور یا کمپرسور یخچال دچار مشکل می‌شود، تأثیر بالقوه‌ای بر روی عملکرد یخچال دارد، زیرا موتور گاز را در داخل لوله‌های کندانسور و لوله‌های اواپراتور به گردش در می‌آورد. این فرآیند ادامه می‌یابد تا گاز دوباره به موتور بازگردد. در صورتی که موتور به عنوان گرداننده و فشرده‌ساز عمل نکند، دیگر سرمایی در یخچال مشاهده نخواهد شد.
تیم متخصص و مجرب سامیا پارس توصیه میکند که هنگام خرید یخچال یا موتور یخچال، حتماً درباره مشخصات آن سوال کنید. این کار به شما کمک میکند تا بهترین نوع را با عمر مفید بیشتر و کارایی بهتر انتخاب کنید. نظرات و تجربیات خود را با ما و دیگران در بخش نظرات به اشتراک بگذارید.